Πώς αποκαθίστανται και διατηρούνται τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO

2024 Συγγραφέας: Cyrus Reynolds | [email protected]. Τελευταία τροποποίηση: 2024-02-07 14:07

Αφιερώνουμε τα χαρακτηριστικά του Νοεμβρίου στις τέχνες και τον πολιτισμό. Με τα πολιτιστικά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο σε πλήρη εξέλιξη, ποτέ δεν ήμασταν πιο ενθουσιασμένοι να εξερευνήσουμε τις όμορφες βιβλιοθήκες, τα νεότερα μουσεία και τις συναρπαστικές εκθέσεις του κόσμου. Διαβάστε παρακάτω για εμπνευσμένες ιστορίες για τις συνεργασίες των καλλιτεχνών που επαναπροσδιορίζουν τον ταξιδιωτικό εξοπλισμό, την περίπλοκη σχέση μεταξύ πόλεων και αυθόρμητης τέχνης, πώς οι πιο ιστορικές τοποθεσίες του κόσμου διατηρούν την ομορφιά τους και μια συνέντευξη με τον καλλιτέχνη μικτών μέσων Guy Stanley Philoche.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή για έναν πολιτιστικό ή φυσικό χώρο από το να εγγραφεί στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Από το 1972, ο Εκπαιδευτικός, Επιστημονικός και Πολιτιστικός Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO) απονέμει την περίφημη ονομασία σε ακίνητα σε όλο τον κόσμο που έχουν «εξαιρετική παγκόσμια αξία» για την ανθρωπότητα, είτε πρόκειται για ένα μνημειώδες επίτευγμα μηχανικής όπως οι πολλές πυραμίδες της Αιγύπτου είτε είναι εκπληκτικό φυσικό ομορφιά, όπως βρίσκεται στο Grand Canyon.

Το όφελος της διάκρισης είναι απλό. Κερδίστε το καθεστώς Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και η ευαισθητοποίηση του κοινού για έναν προορισμό (μετάφραση: τουριστικοί αριθμοί και δολάρια) θα αυξηθεί. Αλλά ίσως το πιο σημαντικό, επιγραφή στοΗ λίστα απαιτεί από τα κυβερνητικά όργανα, τόσο τοπικά όσο και διεθνή, να δεσμευτούν για τη διατήρηση μιας τοποθεσίας ενόψει της κλιματικής αλλαγής, του πολέμου και του υπερτουρισμού, μεταξύ άλλων απειλών.

Η κατάσταση της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO δεν είναι μόνιμη και, αν η ποιότητα μιας τοποθεσίας υποβαθμιστεί, μπορεί να ανακληθεί η ονομασία της - συνέβη στη βρετανική πόλη Λίβερπουλ αυτό το καλοκαίρι. Σε μια ετήσια συνεδρίαση, μια επιτροπή της UNESCO αφαίρεσε το Λίβερπουλ από τον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς «λόγω της μη αναστρέψιμης απώλειας χαρακτηριστικών που μεταδίδουν την εξαιρετική παγκόσμια αξία του ακινήτου». Σύμφωνα με τους αξιολογητές της UNESCO, οι νέες εξελίξεις κατέστρεψαν το κύριο χαρακτηριστικό της θαλάσσιας πόλης, την ιστορική παραθαλάσσια περιοχή.

Τέτοιος υποβιβασμός δεν γίνεται εν μία νυκτί. Η UNESCO θέτει για πρώτη φορά τοποθεσίες σε κίνδυνο στη λίστα της Heritage In Danger - το Λίβερπουλ προστέθηκε το 2012 - γεγονός που σηματοδοτεί στους ενδιαφερόμενους φορείς των τοποθεσιών ότι πρέπει να ληφθούν επείγοντα μέτρα για την προστασία τους. Επί του παρόντος, 52 τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένου του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Ύφαλου στην Αυστραλία και της πόλης της Παλμύρας στη Συρία, βρίσκονται στη λίστα.

Αλλά δεν χάνεται κάθε ελπίδα για αυτά τα ακίνητα. Μέχρι στιγμής, μόνο τρία πρώην Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς έχουν αφαιρεθεί το καθεστώς τους. Πολύ περισσότερα έχουν αφαιρεθεί από τη λίστα κινδύνου λόγω επιτυχούς συντήρησης.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή για έναν πολιτιστικό ή φυσικό χώρο από το να εγγραφεί στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO

Πάρτε, για παράδειγμα, την Παλιά Πόλη του Ντουμπρόβνικ. Το "Μαργαριτάρι της Αδριατικής" εγγράφηκε στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1979 για την εντυπωσιακή μεσαιωνική αρχιτεκτονική του, συμπεριλαμβανομένης της περίφημηςτείχος, χτισμένο μεταξύ 12ου και 17ου αιώνα. Αλλά το 1991, βομβαρδίστηκε στην πολιορκία του Ντουμπρόβνικ κατά τη διάρκεια του Κροατικού Πολέμου για την Ανεξαρτησία. περισσότερες από 600 οβίδες πυροβολικού κατέστρεψαν περίπου το 56 τοις εκατό των κτιρίων της Παλιάς Πόλης και περισσότεροι από 200 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.

Η Η UNESCO τοποθέτησε αμέσως το Ντουμπρόβνικ στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς σε κίνδυνο και οι εργασίες αποκατάστασης ξεκίνησαν αμέσως -ακόμη και κατά τη διάρκεια της ίδιας της επτάμηνης πολιορκίας. "Μετά από κάθε επεισόδιο βομβαρδισμού, οι κάτοικοι της περιοχής, με τη βοήθεια του Ινστιτούτου Προστασίας Πολιτιστικών Μνημείων και του Ινστιτούτου Αποκατάστασης του Ντουμπρόβνικ, ξεκινούσαν τις εργασίες επισκευής. Ασφαλτική στέγη τοποθετήθηκε σε μια προσωρινή κατασκευή από λεπτές σανίδες όπου η οροφή- Οι λωρίδες είχαν καταστραφεί. Όπου ήταν δυνατόν, τα πλακάκια αντικαταστάθηκαν προσωρινά ", σύμφωνα με ένα άρθρο του 1994 που δημοσιεύτηκε στο The George Wright Forum, ένα περιοδικό για πάρκα, προστατευμένες περιοχές και πολιτιστικούς χώρους. Όμως η μόνιμη αποκατάσταση της πόλης κράτησε χρόνια.

Ομάδες της Κροατίας συνεργάστηκαν με την UNESCO, το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS) και το Διεθνές Κέντρο για τη Μελέτη της Διατήρησης και Αποκατάστασης Πολιτιστικής Περιουσίας (ICCROM) για να σχεδιάσουν μια στρατηγική για την αποκατάσταση, η οποία περιελάμβανε δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την εκπαίδευση των αναστηλωτών σε μεθόδους ιστορικής κατασκευής και διακόσμησης, από την λιθοτεχνία έως τη ζωγραφική.

Δεν αποτελεί έκπληξη ότι τέτοιες αποκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας απαιτούν εκτεταμένους οικονομικούς και τεχνικούς πόρους. Αν και η UNESCO διαθέτει μικρό προϋπολογισμό για να συνεισφέρει σε τέτοια έργα, το κύριο βάρος πέφτει στον διαχειριστήενός ιστότοπου, είτε πρόκειται για ιδιωτικό οργανισμό είτε για τοπική ή εθνική κυβέρνηση - ή, πιο τυπικά, συνδυασμό και των τριών. Στην περίπτωση του Ντουμπρόβνικ, η κροατική κυβέρνηση συνεισέφερε περίπου 2 εκατομμύρια δολάρια ετησίως στις εργασίες αποκατάστασης τη δεκαετία μετά την πολιορκία. Η UNESCO παρείχε μια εφάπαξ δωρεά 300.000 δολαρίων, ενώ δεκάδες άλλοι οργανισμοί συμμετείχαν επίσης στη συγκέντρωση χρημάτων για τον σκοπό.

Οι διεθνείς συνεισφορές μπαίνουν επίσης συχνά στο παιχνίδι. Αφού το Αρχαιολογικό Πάρκο Angkor στην Καμπότζη προστέθηκε στη λίστα Παγκόσμιας Κληρονομιάς σε Κίνδυνο το 1992 (για παράνομες ανασκαφές, λεηλασίες και νάρκες ξηράς), η Ιαπωνία ίδρυσε την Ιαπωνική Κυβερνητική Ομάδα για την Προστασία του Angkor (JSA) για την επίβλεψη έργων αποκατάστασης. Από το 2017, η Ιαπωνία είχε συνεισφέρει περισσότερα από 26 εκατομμύρια δολάρια σε τέσσερα έργα, στέλνοντας 800 ειδικούς στην τοποθεσία για 23 χρόνια. Το World Monuments Fund, ένας ιδιωτικός διεθνής μη κερδοσκοπικός οργανισμός, έχει παρουσία στο Angkor από το 1991, ιδρύοντας το Κέντρο Μελετών Χμερ, μια μονάδα έρευνας και εκπαίδευσης για τη διατήρηση.

Λόγω των εκτεταμένων έργων διατήρησής τους, τόσο το Ντουμπρόβνικ όσο και το Angkor έχουν αφαιρεθεί από τη λίστα Παγκόσμιας Κληρονομιάς σε κίνδυνο το 1998 και το 2004, αντίστοιχα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η διατήρηση είναι πλήρης - και οι δύο τοποθεσίες υπόκεινται συνεχώς σε αποκατάσταση. Και, στην πραγματικότητα, τώρα πρέπει να αντιμετωπίσουν μια άλλη απειλή: τον υπερτουρισμό.

Ενώ ο τουρισμός είναι απαραίτητος για την οικονομική υγεία πολλών τοποθεσιών παγκόσμιας κληρονομιάς, ειδικά όταν πρόκειται για χρηματοδότησησυνεχών έργων αποκατάστασης, μπορεί να γίνει προβληματικό εάν δεν τηρηθεί υπό έλεγχο. Η Παλιά Πόλη του Ντουμπρόβνικ μαστιζόταν περίφημα από πλήθη έως και 10.000 τουριστών κρουαζιερόπλοιων που θα πλημμύριζαν την πόλη μέσα σε μια μέρα, πολλοί από τους οποίους έλκονταν από το καθεστώς γυρισμάτων του «Game of Thrones». Όσον αφορά τις υποδομές, το Ντουμπρόβνικ δεν μπορούσε να χειριστεί αυτούς τους αριθμούς και η ποιότητα μιας επίσκεψης στην πόλη μειώθηκε, ωθώντας την UNESCO να συμβουλεύσει τους αξιωματούχους της πόλης να περιορίσουν την κίνηση επιβατών κρουαζιέρας. Το 2019, ο δήμαρχος του Ντουμπρόβνικ περιόρισε τον αριθμό των πλοίων που ελλιμενίστηκαν κάθε φορά σε μόλις δύο, με όχι περισσότερους από 5.000 επιβάτες μεταξύ τους.

Το Ανγκόρ, επίσης, παλεύει από τον υπερπληθυσμό, αλλά σε αντίθεση με το Ντουμπρόβνικ, δεν υπάρχουν ακόμη ανώτατα όρια τουρισμού. (Ο ιστότοπος είχε μια αναστολή λόγω πανδημίας - η Καμπότζη είναι επί του παρόντος κλειστή για διεθνείς επισκέπτες, αν και η σταδιακή επαναλειτουργία ξεκινά στα τέλη Νοεμβρίου.) Η UNESCO παρακολουθεί στενά. Μια ανάλυση κατάστασης διατήρησης του 2021 επισήμανε ότι τα συστήματα διαχείρισης αποτελούν απειλή για το Angkor, όπως και η ανεξέλεγκτη αστική επέκταση.

Επομένως, ενώ η απόκτηση του καθεστώτος Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO αποτελεί αναμφίβολα τιμή για έναν προορισμό, διασφαλίζει επίσης τη δέσμευση για αποκατάσταση και διατήρηση τόσο σε τοπική όσο και σε παγκόσμια κλίμακα. Και δεδομένων των προκλήσεων που απειλούν τις πιο πολύτιμες πολιτιστικές και φυσικές ιδιότητες του κόσμου, αυτό δεν ήταν ποτέ πιο σημαντικό.